İŞÇİ İŞTEN KENDİ AYRILIRSA İHBAR TAZMİNATI DURUMU:
İş kanunu gereğince istifa edecek olan işçilerin tazminat hakları bulunmamaktadır. Haklı bir sebebe bağlı bulunmadan istifa edenler için tazminat ödemek zorunlu değildir. Bunun aksine işverenin talep etmesi durumunda işverene tazminat ödenmesi söz konusu olabilir. İşçilerin haklı nedenlerden dolayı istifa etmesi durumunda ise kıdem tazminatı ile birlikte yıllık izin, hafta sonu tatili ve fazla mesai gibi alacaklarının olması durumunda mahkeme yapılacak olan başvuru ile belirlenen tutarın işçiye verilmesi sağlanabilir.
İHBAR TAZMİNATI ŞARTLARI:
İşçinin belirlenen süre tamamlanmadan işten çıkması durumunda işverene tazminat ödemesi söz konusu olduğu gibi aynı şekilde işverenin işçiyi işten çıkartması durumunda da tazminat ödemesi gerekmektedir. Haksız yere işçinin işten çıkartılması durumunda ihbar tazminatı çalışma süresine göre hesaplanarak ödenmektedir. Aynı şekilde işçinin haber vermeden işten ayrılması durumunda iki ile sekiz haftalık ücreti üzerinden işverene ödeme yapması gerekebilir.
HAKLI SEBEP İLE İSTİFA EDENLERİN ALACAKLARI:
İşçinin belli bir nedene bağlı olarak işini bırakması durumunda talep edeceği ve hak edeceği alacaklar şunlardır; 1.Fazla çalışmalar, 2.Kıdem tazminatı, 3.Kullanılmayan yıllık izin ücretleri, 4.Hafta tatili, ulusal bayram ve resmi tatillerdeki çalışmalar, 5.Ödenmeyen ücretler şeklindedir.
KENDİ ARZUSUYLA İŞTEN AYRILANLARIN TAZMİNAT HAKKI:
Kendi isteğiyle ayrılması durumunda bile hak kazanabilmesi için belli koşulların yanı sıra belirlenen süre zarfında çalışmış olması dikkate alınmaktadır. Kendi isteğiyle herhangi bir kusuru olmadan işten ayrılanlar için tazminat alınabilmesi için belirlenmiş olan bazı hususlar bulunmaktadır. Bunlar; 1.Emeklilik nedeniyle işten ayrılmak, 2.Normal emeklilik sebebiyle işten ayrılmak, 3.Askerlik nedeniyle işten ayrılmak, 4.Malulen emeklilik nedeniyle işten ayrılmak, 5.Sağlık nedenlerinden dolayı işten ayrılmak, 6.Evlenen kadınlar için resmi nikâh tarihinden itibaren bir yıl içerisinde işten ayrılmak,7.Ölüm durumunda, 8.İşverenin özellikle iş yerinde ahlak ve niyet kurallarına aykırı davranması nedeniyle işçinin işten ayrılması durumunda geçerli olmaktadır.
İşverenle işçi arasında özellikle anlaşmazlığa neden olan durumlardan birisi de ihbar tazminatı olmaktadır. Çalışanlar çoğu zaman ihbar tazminatını alabilmek adına işten ayrılmamayı tercih etmektedir. Özellikle iş sözleşmesine göre belirlenen süre içerisinde işverenin işçiyi haber vermeden işten çıkartması durumunda işçiye ödenmekle zorunlu tutulan ihbar tazminatının alınması için işçinin kusurunun olmaması gerekmektedir. Aynı şekilde işçinin de haber vermeden işten ayrılması durumunda işverene ihbar tazminatı ödemesi söz konusudur.
İSTİFA HALİNDE İHBAR TAZMİNATININ DURUMU:
İşçinin bildirim süresine bağlı kalarak istifa etmesi durumunda yazılı bildirimde bulunması gerekir. Sağlık nedenleri, işin durması ya da iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık gibi durumlarda işten ayrılmak isteyen işçinin bildirim süresini dikkate alarak yazılı bildirim hazırlaması gerekmektedir. Kişinin özellikle kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda ihbar tazminatı almaya hakkı bulunmamaktadır. Bu nedenle işten ayrılmak yerine özellikle çalışma koşullarının düzgün olması durumunda çalışmaya devam etmesi gerekir. Ancak yine de işten ayrılmak isteyenler için işverenin işçiyi işten çıkartması gerekir. Bu durumda yüz kızartıcı bir sebep olmaması halinde ihbar tazminatı alınabilir.Haklı sebeplerden dolayı istifa etmiş olan işçiler için belirlenmiş olan alacakların alınması söz konusudur. Bunun dışında özellikle ihbar tazminatı gibi talep edilemeyecek ödemeler bulunmaktadır.
İŞÇİNİN İHBAR TAZMİNATI ALABİLME ŞARTLARI:
Kişinin ihbar tazminatı alabilmesi için belirlenmiş olan şartlara uyuması gerekir. Bu nedenle özellikle dikkate alınması gereken şartlar konusunda dikkatli olunmalıdır: 1.Özellikle ihbar süresine uyulması gerekmektedir. 2.Belirsiz süreli olarak hazırlanmış olan iş sözleşmesine sahip olması gerekir. 3.İş sözleşmesinin belirlenmiş olan sürenin bitmemesi halinde işveren tarafından feshedilmesi de ihbar tazminatının alınması için gerekli şartlardır. İş sözleşmesinin feshedilebilmesi için bildirim süresine bağlı kalarak önceden bildirim yapılması gerekir. İstifa etmeyi düşünen işçiler için özellikle belirlenmiş olan kriterlere bağlı kalarak işten ayrılmak tazminat alınması konusunda etkili olmaktadır. Sağlık nedeniyle ya da işin durması gibi farklı durumlarda işten ayrılmayı düşünen işçiler için tazminat alınması söz konusu olabilir.
İŞ İLE İLGİLİ MEVZUAT: 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu / 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu / 5953 Sayılı Basın İş Kanunu / 854 Sayılı Deniz İş Kanunu / 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu / 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu / 4857 Sayılı İş Kanunu
- Genel Sorular / İşyerinin Devri ve Geçici İş İlişkisi / İş Sözleşmesi ve Türleri / İş Sözleşmesinin Feshi / İşe İade / Çalışma Koşulları / Çalışma Süreleri / Fazla Çalışma / Ücret / İhbar Tazminatı / Kıdem Tazminatı / Yıllık Ücretli İzin / Analık Halinde Çalışma ve Süt İzni / İhbar tazminatı hakkı nedir, hangi hallerde ödenmektedir / İşçinin ihbar tazminatına hak kazanmasının esasları nelerdir / İşten kendi isteğiyle ayrılan işçi ihbar tazminatı alabilir mi / İşçi önceden haber vermeksizin işten ayrılırsa işveren işçiden ihbar tazminatı talep edebilir mi / İşverenin ihbar öneli kullandırmaksızın işçinin hizmet akdini feshetmesi mümkün müdür / Kanundaki ihbar süreleri kesin midir / İşveren tarafından iş akdi feshedilen ve ihbar tazminatı ödenmeyen işçi bu hakkı için nereye başvurabilir / İhbar tazminatından yasal kesenekler var mıdır / 10 gün çalışan bir işçi işyerinden çıkartıldığında ihbar tazminatına hak kazanır mı / 4 yıl çalışmış bir işçiyi işveren işten çıkartırsa ne kadar ihbar tazminatı öder / Belirli süreli iş sözleşmelerinde ihbar tazminatı olabilir mi / İşyerinde fasılalarla çalışmış bir işçinin işten çıkartılması durumunda işçinin ihbar tazminatı nasıl hesaplanır.
- Bu konularda aşağıdaki mail adresimiz ile irtibata geçerek bilgi alınabilir.
Alpertunga Budak
Avukat
Alpertunga Budak Hukuk & Danışmanlık Bürosu